Dolgu, çürüğün temizlenmesini takiben, estetik ve fonksiyonun sağlanabilmesi amacıyla, oluşan boşluğun uygun maddelerle kapatılarak, dişe çürümeden önceki doğal biçimini vermeye yönelik bir uygulamadır. Diş çürüklerinin tedavisi dolgu ile yapılır. Diş çürükleri tespit edildikten sonra, zaman kaybedilmeden tedavi edilmesi gerekir.

Genel olarak dişlerde amalgam(gri), kompozit (beyaz) ve porselen dolgu uygulanabilir

Amalgam Nedir?

Amalgam dolgu; Cıva ile bir veya birkaç elementin (gümüş, bakır, kalay vb.) birleşimi ile oluşmuş yapının dişin eksik olan kısmının yerine kullanılan bir maddedir.
Ağıza uygulanmış amalgam dolgular ağızda yıllarca kalırlar ve çok sağlam dururlar. Genelde dişten kolay ayrılmazlar ancak diş kırılırsa koparak ayrılırlar.

Amalgam Dolgunun Özellikleri Nelerdir?

+Hızlı uygulama kolaylığı; Amalgam dolgu civanın diğer materyaller ile kolay bir şekilde birleştirilmesiyle hızlı bir şekilde oluşturulabilir.

+Uygulanan bölgede nem kontrolü şart değildir; Hazırlanan dişin yani çürüğü temizlenmiş dişe uygulanırken dişi çok fazla kuru tutmak şart değildir.

+Uygulamada asit kullanılmaz; Amalgam dolgu uygulanırken asit uygulaması gerekmez buda hassasiyeti azaltır.

+Dayanıklılık iyidir; Uzun dönem kullanılır ve aşınmaya ve kırılmaya karşı çok dirençlidir. Ağızdaki ısıları çok fazla iletmez

-Rengi kötüdür; Amalgam gümüş renginde doku ile renk uyumu olmayan bir yapıdadır. Dişin içine dövme etkisi yaparlar ve dişin rengini bozarlar.

-Diş ile biolojik uyumsuzluk; Diş ile birbirlerine bağlanmazlar ve iyi farklı materyal olarak çalışırlar.

-Uygulama esnasında açığa çıkan cıva buharı; Uygulama esnasında cıva hekim-yardımcı personel-hasta tarafından solunabilir.

-Amalgam oluşturulurken cıva kaza riski; Amalgam partikülü elde edilebilmesi için sıvı cıva ve diğer materyallerin karıştırılması gerekir. Çoğu zaman manuel olan bu işlem sırasında cıva yere dökülebilir. Standart latex eldivenlerden deriye geçiş olabilir. Bu tür kazalarda il sağlık müdürlüğüne bilgi vermek gerekir.
Özellikle Amerikada evinizde cıvalı bir termometrenin yada fluoresan lambanın kırılması durumunda yapmanız gerekenler belli bir kurallar silsilesi ile çözümlenmesi zorunludur.

-Cıva salınımı; Amalgam uygulandıktan sonra özellikle çiğneme esnasında ve kuvvet altında cıva buharı salınımı yapar. Açığa çıkan cıva buharı solunum yoluyla ve ağız mukozası vasıtasıyla emilir.

-Amalgam sökümü özel önlemler gerektirir; Amalgam dolgusu sökülürken önlem alınarak sökülmelidir. Maliyet ve zaman kaybı oluşturur.

-Amalgam çatlağı oluşumu; Amalgam aşınmaz ama çatlak oluşturabilir hatta kırılabilir, bazen dişi kırabilir. Çünkü dişe kimyasal olarak bağlanmaz.

-Amalgam dolgular kenar sızıntısı oluşturur; Amalgam materyali sertleşirken yani kimyasal tepkime oluşurken büzülme olur. Bu büzülmeden dolayı diş ile uyumsuzluk oluşur ve kenarlarında boşluk meydana gelir. Bu boşluktan zamanla ikincil çürükler oluşur

Amalgam Dolguda Cıva Kullanılması Güvenli Midir?

Cıva, çevrede doğal olarak bulunan bir metal olduğundan herkes bir şekilde hava, içme suyu, toprak veya yiyecek yoluyla cıvaya maruz kalır. Bu nedenle, cıva ile amalgam yoluyla biraz temasta bulunmak, günlük diğer maruziyetlerden çok da farklı değildir.

Çoğu maddede olduğu gibi, vücuttaki cıvadan kaynaklanan zarar, bünyeye giren miktarla ilgilidir. Çok düşük cıva seviyesi herhangi bir yan etkiye neden olmaz. Ancak daha yüksek seviyelerde, cıvanın birkaç olumsuz belirtiye neden olduğu bilinmektedir. Amalgam dolgu aşındıkça, buhar şeklinde oldukça düşük miktarda cıva yayılabilir ve vücut tarafından emilebilir.

Amalgamın ağız içine yerleştirilmesinin güvenli olup olmadığını sorgulamak mantıklıdır. Fakat, araştırmalarda amalgam dolguların endişelendirecek bir yanı olmadığı sonucuna varılmıştır. Çünkü emilen düşük cıva seviyesi herhangi bir toksik etki yaratmak için yeterli değildir. Aslında çalışmalar, amalgam dolgulardan maruz kalınan cıva miktarının, çoğu insanın günlük ortamda veya yediği yiyeceklerde maruz kaldığı miktardan daha az olduğunu göstermiştir

Amalgam Dolgumu Söktürmeli miyim?

Amalgam dolgu ağzınızda birden fazla ve çok büyük ise tavsiye edebiliriz. Özellikle cilasız amalgam dolgulardan salınım olmaktadır. Ama küçük bir amalgam dolgunuz var ve çok parlak, cilalı, kenarları uyumlu, böyle bir amalgam dolguyu söktürmeniz şart değildir.

Sonuç itibariyle dişhekimi muayenesi sonucunda karar verilmelidir. Ama genel tabloya baktığımızda sayı ve hacim olarak fazla olan amalgam dolgular özel önlemler alınarak sökülmelidir.

Yukarda verdiğimiz bu bilgiler kesin hükümler içermez, sebebide bu tür materyallerin toksisitesinin sonuçlarını bilimsel olarak net bir şekilde ortaya koymak zaman alır ve kolay değildir.