Sabahları çene ve yüz bölgesinde ağrıyla uyanma, çenede geçmeyen sürekli rahatsızlık hissi veren ağrı, kulaklarda çınlama ve kulağın dış kısmında veya şakaklarda sıklıkla tekrarlayan ağrı ve acı gibi günlük hayatı olumsuz etkileyen şikayetlerin asıl sebebi doğru belirlenmelidir. Şikayetlerin sona erdirilmesi için uygulanacak tedavinin başarılı olabilmesi için ağrının şiddeti, yeri ve zamanı konusunda hekime doğru bilgi verilmelidir

Temporomandibular (çene eklemi) eklem rahatsızlıkları; zaman zaman baş ve yüz bölgesinde, kulaklarda çok şiddetli ağrılara sebep olmaktadır. Aynı zamanda çenenin sağa ve sola hareket ettirilmesi sırasında ya da ağzın açıp kapatılması esnasında duyulan sesler, çene eklemi rahatsızlıklarına işaret eden major belirtiler arasındadır. Boyun bölgesinde ağrı, yemek yerken çenenin çabuk yorulması, çiğneme sırasında gelişen ağrı, esneme sırasında hissedilen ağrı ve acı gibi yakınmaların nedensel faktörleri genellikle bruksizm yani diş sıkma ve dişlerdeki kapanış bozukluklarıdır. “Oklüzal splint” uygulaması bu şikayetlerin tedavisinde kullanılan ve cerrahi olmayan bir yöntemdir.

Oklüzal splint alt veya üst çene için yapılan, dişlerin arasında bir bariyer görevi gören, takılıp çıkartılabilen bir apareydir. Dişler arasında 3-5 mm mesafe kalacak şekilde yeni bir kapanış sağlanarak, diş sıkma alışkanlığıyla birlikte istem dışı çene eklemine fazla kuvvet gelmesini engellemek amacıyla bu tedavi uygulanmaktadır. Oklüzal splint uygulama süresi genellikle sadece gece uyku sırasında olmakla birlikte hastanın şikayetlerine bağlı olarak kullanım zamanı tüm günü de kapsayabilmektedir.

Kaç Çeşit Splint Mevcut

1.  Okluzal Stabilizasyon Splinti: Oklüzal splintler TME rahatsızlıklarında, bruksizmde, çiğneme kaslarının ağrı ve disfonksiyonlarında sıkça kullanılmaktadır. Kas gevşetici splint olarak da bilinir; çünkü bu splintin temel amacı kasları gevşeterek kas ağrısını azaltmaktır.Oklüzal splintler, çene ekleminin dişlerle uyumsuzluğu sebebiyle oluşan fonksiyon bozukluklarından kaynaklanan ağrı ve kas spazmlarını azaltmak amacıyla kişiye özel üretilen akrilik apareylerdir. Doğru eklem pozisyonunu sağlamak ve stabil hale getirmek için ağız içinden gerekli ölçüler alınır ve splint optimal kalıba getirilene kadar birkaç prova yapılır. Oklüzal splint uygulaması ile çene bölgesindeki kas-sinir refleks aktivitesine müdahale edilerek anormal kas aktivitesinin azaltılması amaçlanır. Beraberinde kapanış bozuklukları veya diş sıkma ve gıcırdatmanın dişlerde yaratacağı aşınmalara ve yıkımlara karşı önlem alınmış olur.
2. Anterior Isırma Plağı: Oklüzal kuvvetleri önlemek amacıyla maksiller dişlere uygulanan, sert akrilikten yapılan ve sadece alt anterior dişlerle kontakt oluşturan parsiyel bir splinttir. Çiğneme kaslarını gevşetir. Amacı posterior dişleri temastan kurtararak, çiğneme sistemi fonksiyonu üzerindeki etkilerini yok etmektir. Bu aparey akut kas spazmlarının acil tedavisinde kullanılabilir.
3. Posterior Isırma Plağı: Mandibular dişler üzerine yerleştirilir ve mandibular repozisyonu sağlamak için vertikal boyutu değiştirir. Sadece posterior dişlerin üzerini örten akrilikten yapılmış sert bir splinttir. Bu splint ile vertikal boyutta ve mandibular konumda değişiklik yapmak amaçlanır. Uzun dönem kullanımı önerilmez, çünkü dişlerde hasara neden olabilir.
4. Pivoting Splint: Momentum kuvvetlerini üzerinden interartiküler basıncın azaltılmasını hedefler. Ağzın her dörtte birlik bölümünde tek diş kontağı sağlar. Bu kontağın mümkün olduğunca arkada olması hedeflenmektedir. Osteoartrit tedavisinde tercih edilir ve bir haftadan fazla kullanımı önerilmez

   Kişinin, hekimin uygun gördüğü tedaviye tam uyum sağlaması, splintin kullanımı ve hijyeni konusunda hassas davranması ve kontrollerini aksatmaması durumunda cerrahi müdahaleye gerek kalmadan şikayetlerinin sona ermesi sosyal hayatına daha rahat ve ağrısız devam etmesini sağlar.

Uzm.Dt.Mustafa Çizmecioğlu